Ο άνθρωπος στη ζωή του εναλλάσσεται ανάμεσα σε πλήθος ρόλων. Ο πιο απαιτητικός και δύσκολος στη διαχείρισή του είναι ο γονεϊκός ρόλος. Πολύ συχνά αναρωτιόμαστε: Τώρα πετυχαίνω την ιδανική και ικανοποιητική φροντίδα για το παιδί μου ή του διδάσκω έμμεσα την εξάρτησή του από εμένα;
Από την γέννηση και μετά το παιδί ξεκινά τα βήματα του αποχωρισμού του από την μητέρα του. Σταματάει η συντήρησή του μέσω το ομφάλιου λώρου και ξεκινά ο δρόμος προς την ανεξαρτησία του. Το βρέφος δεν είναι ακόμα έτοιμο να οδηγηθεί στην απόλυτη ανεξαρτητοποίησή του και δεν είναι και ψυχολογικά ώριμο ακόμα να αποχωριστεί την μητέρα. Εαυτός και περιβάλλον είναι ταυτόσημα και συγχέονται, καθώς το βρέφος δεν έχει αποκτήσει αυτοσυνείδηση.
Μέχρι το τέλος του 3ου έτους, το παιδί περνάει τα στάδια για την αυτοσυνείδηση, μέσα από τη δημιουργία ασφαλών και σταθερών δεσμών με τους γονείς του και προετοιμάζεται για τον συναισθηματικό αποχωρισμό απ΄ αυτούς. Μέσα στο διάστημα αυτό, προσπαθεί να ανακτήσει την αυτονομία του, τόσο την συναισθηματική όσο και την πρακτική. Κάποιες φορές, η ανάγκη των γονέων να Υπερ-φροντίζουν τα παιδιά τους, υπερνικά το στάδιο της αυτονομίας, με αποτέλεσμα συχνά, να εμφανίζουν τα παιδιά συμπεριφορές που τα δυσκολεύουν στο να προχωρήσουν σε ασφαλή αποχωρισμό απ΄αυτούς και να εμφανίζουν αντιδράσεις υπερεξαρτημένου παιδιού.
Τέτοιες αντιδράσεις είναι:
- Αναζήτηση συνεχούς βοήθεια που συχνά είναι περιττή (ζητά βοήθεια για το οτιδήποτε ενώ δεν πρέπει ή δεν χρειάζεται ουσιαστικά).
- Ανάγκη για σωματική επαφή (ανάγκη για συχνές αγκαλιές).
- Ανάγκη εγγύτητας σε ενηλίκους (θέλει να βρίσκεται κοντά σε ενηλίκους ακόμα και όταν είναι με παρέες συνομηλίκων).
- Ανάγκη να εξασφαλίσει την προσοχή των άλλων.
Όταν οι γονείς συντηρούν τέτοιες συμπεριφορές, δυσκολεύουν το παιδί να προχωρήσει σε ασφαλή προσκόλληση με τον ενήλικα και νοιώθει «συναισθηματική δυσφορία», καθώς το ίδιο βιώνει προσωπική ανικανότητα, διότι δεν βασίζεται σε δικά του επιτεύγματα και δυνάμεις. Σε τέτοιες περιπτώσεις οι γονείς, χρειάζονται την καθοδήγηση κάποιου «ειδικού», ώστε να μπορέσουν να βοηθήσουν το παιδί τους να κατακτήσει τα στάδια της αυτονομίας και προχωρήσει σε ασφαλή αποχωρισμό χτίζοντας του μια υγιή αυτοπεποίθηση.
